Tips đọc báo cáo tài chính

Tue, November 25, 2025 - 3 min read

1. Đừng nhìn lợi nhuận trước

Lợi nhuận dễ make-up nhất.
Ưu tiên xem CFO (dòng tiền từ hoạt động kinh doanh).

  • CFO > Lợi nhuận → tiền thật.
  • CFO < Lợi nhuận liên tục → có mùi.

Lợi nhuận là lời nói, dòng tiền là tiền mặt.


2. So cái miệng và cái ví có khớp không

Doanh thu tăng? OK. Nhưng CFO có tăng theo không?
Nếu doanh thu đứng giấy mà tiền không về → đang đẩy hàng, ghi nhận doanh thu ảo.


3. Tồn kho phình bất thường

Tồn kho tăng mạnh nhưng doanh thu dậm chân → hàng nằm chết.
Nếu tồn kho tăng mà CFO âm → đang lấy tương lai để khoe hiện tại.


4. Phải thu khách hàng – ổ bom hẹn giờ

Phải thu tăng bất thường → doanh nghiệp đang ghi doanh thu chưa chắc thu được.
Nếu phải thu tăng nhanh hơn doanh thu → cảnh giác.

Doanh nghiệp hay đẩy doanh thu quý bằng chiêu này.


5. Nợ vay có đang bóp cổ doanh nghiệp

  • Tỷ lệ Nợ vay / Vốn chủ
  • Chi phí lãi vay có nuốt sạch lợi nhuận không

Dòng tiền yếu + nợ cao = combo tử thần.


6. Khấu hao & Capex

Khấu hao thấp bất thường → make-up lợi nhuận.
Ngành cần đầu tư mà Capex thấp → hoặc bỏ bê tài sản, hoặc đang cố đẹp báo cáo.


7. “Lợi nhuận khác” = bãi rác

Đây là nơi giấu trò mèo:

  • Bán đất
  • Bán máy
  • Hoàn nhập linh tinh
  • Ghi lãi khoanh nợ

Nếu sống nhờ mục này → không bền.


8. Kiểm tra WCR (Nhu cầu vốn lưu động)

WCR càng phình → doanh nghiệp càng cần bơm tiền để chạy.
Dấu hiệu mô hình kinh doanh kém hiệu quả.


9. Dòng tiền âm không phải lúc nào cũng xấu

Âm vì mở rộng & doanh thu tương lai lên → OK.
Âm vì trả nợ, tồn kho phình, phải thu nổ → chạy.


10. Mấy chiêu che giấu lỗ thường gặp

– Đẩy doanh thu ảo cuối kỳ

Đẩy hàng sang đại lý để ghi nhận doanh thu.

– Kéo dài thời gian khấu hao

Khấu hao ít lại → lợi nhuận đẹp hơn.

– Treo “dự án dở dang” vô hạn

Đặc sản BĐS: không chịu kết chuyển chi phí.

– Tái phân loại nợ

Biến nợ ngắn hạn thành dài hạn để nhìn “đỡ nghẹt thở”.

– Lợi nhuận khác

Bán tài sản để che phần lõi đang tệ.

– Hợp nhất công ty con kiểu kỳ quặc

Vốn hóa chi phí, đẩy lợi thế thương mại, vài năm sau nổ bom.


11. Luật bất thành văn

Công ty tốt không cần giấu.
Công ty xấu không giấu thì chết.

Nên báo cáo càng đẹp bất thường → càng nên nghi ngờ.